anlam
anlam, şeyin açıklaması, niteliği, özelliğidir.
"bardağın anlamı ne?" sorusu içinde bir sürü soru barındırır: "bardak nasıl görünür? bardak ne işe yarar? bardak nasıl imal edilir?" tüm bu soruların cevabı bardağın anlamını oluşturur.
biraz felsefeye kayalım:
"hayatın anlamı ne?" sorusunun cevabını yine hayata dair tüm soruların cevabı oluşturur: "hayat neden var? hayat nasıl başladı? neden hayatı bu bedenden algılıyorum?"
nedensellik ilkesinin var olduğu bir evrende her mantıklı sorunun bir cevabı olmak zorunda olduğu için hayatın anlamını tanımlayamasak bile hayatın anlamı olmak zorundadır. fakat insanlar çok saçma bir hataya düşüyor. hayatın anlamını oluşturan cevaplar istediğimiz gibi olmayınca hayat anlamsız diyoruz. halbuki hayat anlamsız değil, hayat istediğimiz anlama sahip değil(belki, muhtemelen, olabilir de). Anlamı hiç yok etmedik ama tarih boyunca sayısız defa hem toplumsal, hem kişisel olarak değiştirdik.
Hiçbir felsefi akım anlamın olmadığın savunamaz. Bu çok dayanaksız olacaktır.
Bir diğer değinmek istediğim ayrıntı ise şu:
Hayatın anlamını bulamayan veya değişen anlamdan memnun olmayan kişiler çoğu zaman depresyona girebiliyor, hatta anlamsızlığı sebep gösterip intihar eden kişiler bile oluyor.
Bunun sebebinin direkt olarak anlamı bulamamaktan ya da anlamın tatmin etmemesinden kaynaklandığını düşünmüyorum. Bunu basit bir örnekle açıklayayım: Çocuğunuza "seni yarın lunaparka götüreceğim" diyip ertesi gün götürmezseniz çocuğunuz üzülür. Halbuki lunaparktan hiç bahsetmeseydiniz çocuğunuz üzülmeyecekti.
İşte bu kişiler de sırf bu yüzden depresyona giriyorlar. Çocukluktan itibaren onların beyinlerine sürekli "hayat çok anlamlı, ölünce cennete gideceğiz, iyilik yapmak çok önemli, etik ve ahlak diye şeyler var, bizi yaratan çok merhametli ve mükemmel bir tanrı var..." diye anlamlar kazındı fakat gün geldi ve kendi fikirlerini oluşturup bu anlamların doğru olmadığını düşündüler. İşte bu yüzden tıpkı lunaparka gitmek için umutlandırılmış ama gidememiş çocuk gibi üzüldüler. Bu gerçekten çok doğal bir tepki.
Hiçbir kimseye terk edince üzüleceği anlamlar vermeyin.
"bardağın anlamı ne?" sorusu içinde bir sürü soru barındırır: "bardak nasıl görünür? bardak ne işe yarar? bardak nasıl imal edilir?" tüm bu soruların cevabı bardağın anlamını oluşturur.
biraz felsefeye kayalım:
"hayatın anlamı ne?" sorusunun cevabını yine hayata dair tüm soruların cevabı oluşturur: "hayat neden var? hayat nasıl başladı? neden hayatı bu bedenden algılıyorum?"
nedensellik ilkesinin var olduğu bir evrende her mantıklı sorunun bir cevabı olmak zorunda olduğu için hayatın anlamını tanımlayamasak bile hayatın anlamı olmak zorundadır. fakat insanlar çok saçma bir hataya düşüyor. hayatın anlamını oluşturan cevaplar istediğimiz gibi olmayınca hayat anlamsız diyoruz. halbuki hayat anlamsız değil, hayat istediğimiz anlama sahip değil(belki, muhtemelen, olabilir de). Anlamı hiç yok etmedik ama tarih boyunca sayısız defa hem toplumsal, hem kişisel olarak değiştirdik.
Hiçbir felsefi akım anlamın olmadığın savunamaz. Bu çok dayanaksız olacaktır.
Bir diğer değinmek istediğim ayrıntı ise şu:
Hayatın anlamını bulamayan veya değişen anlamdan memnun olmayan kişiler çoğu zaman depresyona girebiliyor, hatta anlamsızlığı sebep gösterip intihar eden kişiler bile oluyor.
Bunun sebebinin direkt olarak anlamı bulamamaktan ya da anlamın tatmin etmemesinden kaynaklandığını düşünmüyorum. Bunu basit bir örnekle açıklayayım: Çocuğunuza "seni yarın lunaparka götüreceğim" diyip ertesi gün götürmezseniz çocuğunuz üzülür. Halbuki lunaparktan hiç bahsetmeseydiniz çocuğunuz üzülmeyecekti.
İşte bu kişiler de sırf bu yüzden depresyona giriyorlar. Çocukluktan itibaren onların beyinlerine sürekli "hayat çok anlamlı, ölünce cennete gideceğiz, iyilik yapmak çok önemli, etik ve ahlak diye şeyler var, bizi yaratan çok merhametli ve mükemmel bir tanrı var..." diye anlamlar kazındı fakat gün geldi ve kendi fikirlerini oluşturup bu anlamların doğru olmadığını düşündüler. İşte bu yüzden tıpkı lunaparka gitmek için umutlandırılmış ama gidememiş çocuk gibi üzüldüler. Bu gerçekten çok doğal bir tepki.
Hiçbir kimseye terk edince üzüleceği anlamlar vermeyin.