istanbul
Eğer şehirlerin bir cinsiyeti olsaydı, istanbul kesinlikle rüya gibi bir kızdı. Ne zaman gitmeyi düşünsem bu şehirden, gözlerini diker bana masum bir şekilde boğazını kadıköyünü hissettirdiklerini hatırlatır. Çok nazlıdır istanbul. Trafiği vardır, kalabalığı vardır, park yeri yoktur. Ama bi güzellik gösterse bile ayda bir , varını yoğunu dökmeye değer. Seni seviyorum istanbul.. iyi ki benimlesin
tarih boyunca çok kavim tarafından benimsenen, sahiplenen kadim şehir istanbul'un kuruluşu ile ilgili çok bilinmeyen efsane şöyledir:
antik yunan efsanelerine göre kral byzas(megaralı byzas) yeni bir şehir kurmak istemektedir ancak bu şehrin yeri konusunda kararsız kalmıştır. delfi kahinine giden byzas'a kahin, "yeni şehrini körler şehrinin karşısına kuracaksın der". byzas hayırdır inşallah diyerek ve kahinin nereyi kastettiğini anlamayarak yola koyulur. şimdiki sarayburnu taraflarından şimdiki kadıköy, o zamanlar khalkedon olarak anılan yerleşime bakıp "bu körler bu güzelim yer dururken şehri niye o çorak topraklara kurmuşlar ki?" der. ve o an da kahinin sözleri anlam bulur ve bizantion ismini vereceği şehri nereye kuracağını da anlamıştır. istanbulun kuruluş efsanesi bu şekildedir.
ancak istanbul isminin gelişimi de az bilinenler arasındadır. dönemin rum hükümdarı timaoş'un(timaş) oğlu istanbul, hükümdarlığı esnasında bu şehrin inşaasına 4 yıl çalışmıştır. ancak tamamlayamadan hükümranlığı sona ermiştir ve yerine geçen konstantin şehrin yapımını tamamlamıştır ve şehre istanbolin şeklinde 10. yüzyılda anılmaya başlayan ismi koymuştur.
istanbul şehri tarih içerisinde bizantion, konstantinopolis, konstantiniyye, asitane, darülhilafe ve dersaadet gibi isimlerle de anılmıştır.
tarih kitaplarında, genel başlıklar olarak istanbul'da dört farklı dönem yaşandığı yazılır. bu dönemler:
-tarih öncesi ve bizantion dönemi
tarih öncesi buluntular mö.6500e dayanır. ancak byzas tarafından bizantion mö.667 yılında kurulmuştur.
-bizans imparatorluğu dönemi
324-1453 yılları arasında yaşanmıştır. batı roma uygarlığında ı. theodosius ölümüyle batı roma yıkılır ve bizans dönemi başlar. konstantine 360 yılında dünyanın en büyük katedrali olan ayasofyayı inşa ettirir. batıdan göç eden romalıların çoğunluğu bu şehre göç eder. bir asırdan fazla sürecek olan egemenlik veba salgınlarının(543'teki salgında nüfusun yarısı ölmüştür) haçlı seferlerinin(1204'teki 4. sefer sonucu enkaza dönmüştür) ve 1391'de başlayan osmanlı kuşatmalarının arasında fethe kadar sürmüştür.
-osmanlı imparatorluğu dönemi:
ortaçağı kapatıp yeni çağı da açan sultan mehmet'in istanbul'u fethi 29 mayıs 1453'te gerçekleşmiştir.
1928'de itilaf devletleri tarafından işgal edilene kadar osmanlı hükmünde kalmıştır.
-cumhuriyet dönemi:
29 ekim 1923 tarihinde atatürk'ün önderliğinde kurulan cumhuriyetle birlikte istanbul'un 2500 yıllık başkent olma tarihi sona ermiştir.
39 ilçesi ve 18 milyonluk nüfusu ile dünyadaki metropollerden biridir.
diğer metropollerden ilk 10u ise şöyledir:
-tokyo
-seul
-mexico city
-new york
-mumbai
-sau paulo
-los angeles
-şangay
-jakarta
-moskova
yüzyıllar içerisinde stratejik yapısının getirisi olan cazibesinden hiç bir şey kaybetmeyen istanbul 7 tepeden oluşur. bir çok şiirde-şarkıda 7 tepeli şehir olarak anılır hatta. bilmeyenler için, istanbul'un üzerine kurulduğu 7 tepe şöyledir:
-topkapı seyir tepesi
-çemberlitaş tepesi
-beyazıt tepesi
-fatih tepesi
-yavuzselim tepesi
-edirnekapı tepesi
kocamustafapaşa tepesi
bilinenin aksine, 7 tepe üzerine kurulan tek şehir istanbul değildir. aynı yapılanma roma'da ve lizbon'da da görülmektedir.
ancak tüm bu metropollerden ve diğer 7 tepeli şehirlerden istanbul'u ayıran yegane özellik, iki ayrı kıta üzerine kurulmuş olmasıdır. boğazda vapurla yol alırken iki kıtanın tam ortasına bulunma hissi bile istanbul'u diğer tüm coğrafyalardan ayrı bir yere koymaya yeter.
